39
burçların insanların karakteristik yapılarında bir hayli etkileri olduğu
düşüncesine varmıştır. Müzayedeye sunduğumuz bu eserde de çeşitli
toplumlarda hala var olan ve yaşanılan, inanılan ve inandırılmaya ça-
lışılan batıl inançlara, kehanetlere, hurafelere yer verilmiştir. Bu nadir
eser müzayedelerimizde ilk defa görülmektedir.
Ğ
250
€
80
143
[Osmanlıları yazan hanım bir yazar]
[Mary Wortley Montagu], Letters of the Right Honourable Lady
M-yW-yM-e: Written during her Travels in Europe, Asia and Africa,
To Persons of Distinction, Men of Letters, etc. in different Parts of
Europe. Which Contain, Among other curious Relations, Accounts
of the Policy and Manners of the Turks. Drawn from Sources that
have been inaccessible to other Travellers. Complete in one volume.
August Mylius, Berlin, MDCCXC [1790]
. 381 s, 1 gravür, 10.5 x 16 cm,
karton cildinde. İstanbul’un misafir ettiği; İstanbul’a dair hatıralarını
yazan nadir kadın seyyahlardan biri olma vasfına sahip Lady Mon-
tagu, 1689 yılında Londra’da soylu bir ailenin çocuğu olarak doğar.
Elçi olan kocası Edward Wortley Montagu’yla birlikte Hanover, Rot-
terdam, Nürnberg ve Viyana’yı ziyaret ettikten sonra 1717 yılında,
Petrovaradin-Belgrad-Edirne üzerinden İstanbul’a varır. İngiltere’de
bıraktığı arkadaşlarına yazdığı mektuplar, 18. yüzyılın İstanbul’u ve
III. Ahmed dönemi Osmanlı sosyal ve ekonomik hayatına dair yazıl-
mış kıymetli metinlerdir. Lady Montagu’nun mektuplarını, o zama-
nın Osmanlı toplumunu seçkin bir Avrupalı kadının gözüyle anlat-
ması daha da değerli yapar. Çünkü hem elçi eşidir hem de kadındır.
Bu durum, Osmanlı bürokrasisinde görevli insanlardan, ziyaret ettiği
evlerin harem dairelerine, şehirde gördüğü eski eserlerden tanıştığı
kadınlara ve onların kıyafetlerine varıncaya kadar, ona ve mensubu
bulunduğu topluma ilginç gelen birçok şeyi görme fırsatı verir. Ken-
disi de çiçek hastalığı geçiren Montagu, İngiltere’de henüz bilinme-
yen çiçek aşısının İstanbul’da yaygın bir şekilde kullanıldığını hayret-
le görür ve hemen iki çocuğunu aşılatır. Lale Devri’nin başlangıcında
ikamet ettiği bu payitaht şehrini ince ayrıntılarla süsleyerek anlatır.
Montagu, bir sene kadar kaldığı İstanbul’dan Londra’ya sayısız anı ve
zengin anekdotla döner. Gördüklerini en ince ayrıntısıyla hatırladığı
kitabı epey ilgi görür. İstanbul’da yaşadığı tecrübeleri ve gözlemlerini
yargısız, doğru bilgi vermeye çalışarak ve lezzetli bir dille anlattığı
mektuplar 1763 yılında bir araya getirilerek yayınlanır. Bu ünlü kitap
çok ilgi görmüş ve sayısız baskı yapmıştır.
Ğ
350
€
110
144
[Ünlü operet yazarı Ekrem Reşit’in gözüyle
Barbaros Hayreddin Paşa]
Ekrem Rechid, La Vie de Khaireddine Barberousse, Gallimard, Paris,
1931
(8. basım) . 240 , 1 levha, 18,5 x 12 cm, karton kapaklı ha-
liyle. Ününü Türk tiyatrosuna kazandırdığı operetlerle yapan Ekrem
Reşit Rey’in kaleme aldığı biyografik bir romandır. Bu eser, yazarın
Fransa’dan
Officier d’Académie
ünvanı kazanmasını sağlamıştır.
Ğ
50
€
15
145
[Pargalı İbrahim Paşa hakkında bir çalışma]
Hester Donaldson Jenkins, Ibrahim Pasha, Grand Vizir of Suleiman
the Magnificent, AMS Press, New York, 1970
. 124 s, 22 x 15,5 cm,
yayıncısının cildinde. Kanunî’nin Vezir-i Azamı Pargalı İbrahim Paşa
üzerine yapılmış en önemli çalışmalardan biridir. Müzayedeye sun-
duğumuz kitap, ilk basımı 1911 yılında yapılan eserin tıpkıbasımıdır.
Ğ
150
€
50
146
[1715 Osmanlı-Venedik Savaşı’nın daha önce
hiç yayımlanmamış bir güncesi]
Benjamin Brue, Journal de la Campagne que l Grand Vesir Ali Pac-
ha a faite en 1715 pour la Conquête de la Morée, Ernest Thorin,
Paris, 1870
. iv, 108 s, 20,5 x 13,5 cm, karton kapaklı orijinal haliyle.
1714 yılında sadrazamlığa getirilen Damat, Şehit, (Silahtar) Ali Paşa,
Karlofça Antlaşması’yla yitirilen Mora’yı 1714-15 yıllarında geri al-
mıştır. Devlet idaresi ve maliyesinde düzenlemeler de yapmış olan
Ali Paşa, 1716’da Avusturyalılarla savaşırken alnından yaralanarak
şehit düşmüştür. B. Brue’nün 58 sayfalık elyazısından oluşan günlü-
ğü, 1843’te tarihçi Georges Finlay tarafından Paris’te bulunmuş ve
Albert Dumont tarafından yayına hazırlanarak yukarıdaki ilk baskısı
yapılmıştır. Günlüğün yazarı, otuz yıldan fazla bir süre İstanbul’da
Fransa Büyükelçiliğinde tercüman olarak çalışmıştır. Eserde 1715
Osmanlı
-
Venedik Savaşı’nın daha önce hiç yayımlanmamış bir
güncesi; 18. yüzyılda Edirne
-
Mora güzergahının güncesi; Avrupa
Türkiye’sinde günlük kullanım maddelerinin fiyatları ve seferdeki
Türk ordusunun tasviri ile rapor ve yazışmalar yer almaktadır. Ancak
asıl önemlisi, serinkanlı bir gözlemci olan yazarın aktardığı ve bütün
kitap boyunca gözler önüne serilen, Osmanlı İmparatorluğu ve ordu-
sunun gelenekleri ile ilgili bilgilerdir.
Ğ
350
€
110
147
[Plevne Müdafaası üzerine kitap ve gravür]
a.
Mouzaffer Pacha; Talaat Bey, Défence de plevna d’apres les do-
cuments officiels et privés réunis sous la direction du Muchir Gha-
zi Osman Pacha, L. Baudin et Cie, Paris, 1889
. xiv, 284 s, 22 x 15 cm,
147b