ALİF ART
Gravür, Harita ve Kitap Müzayedesi – VI
32
116
[Bizans ve Osmanlı İstanbul’unu anlatan
kitapların en ünlülerinden biri (2 cilt)]
Edwin A[ugustus]. Grosvenor, Constantinople, Little, Brown and
Company, Boston, 1899
(2. baskı). 2 cilt: xxii, 413 s; xiii, 417-811 s,
metin içinde 200’den fazla fotoğraf ve resim, ex-library, 24 x 17 cm,
sayfa kenarları yaldızlı lüks deri ciltlerinde. İstanbul’un tarihi üzerine
genel eser. Ünlü Grosvenor ailesinden olan E. A. Grosvenor (1845-
1936), uzun yıllar İstanbul Robert Koleji’nde öğretmenlik yapmıştır.
Dönemin Müze-i Hümayun müdürü Osman Hamdi Bey ve arkeolog
Paspati gibi kentin tarihini ve arkeolojisini iyi bilen kişilerle tanıştı.
Bunların da teşvik ve katkıları ile elimizde bulunan İstanbul’un ta-
rihi topoğrafyası üzerine yazılmış en önemli kitaplarından biri olan
Constantinople kitabını kaleme almıştır. Kitap, baskı tekniği, bilgi-
lerin güvenirliliği, görsel malzemelerin bolluğu açısından büyük ilgi
görmüştür. Yazar, İstanbul’un Bizans ve Türk dönemi mimari yapı-
larını, toplumsal yaşayışı ayrıntılarıyla yansıtmayı başarmıştır. Kili-
seler, camiler, türbeler, surlar, saraylar, hanlar, hamamlar, çarşılar,
1880’li yıllarda çekilmiş 200’den fazla fotoğrafla zenginleştirilmiştir.
1. cildin 70 sayfa tutan ilk üç bölümü İstanbul’un tanıtımı ve Bizans
ile Osmanlı dönemlerindeki tarihine, hemen ardından gelen üç say-
falık bölüm devrin padişahı II. Abdülhamid’e ayrılmıştır. Takip eden
bölümlerde Haliç ve köyleri, Galata, Péra, Boğaziçi, Üsküdar, Kadı-
köy, Adalar, Bizans’ın o döneme ulaşamayan hamamları, forumları,
sarayları, kiliseleri, hipodromu ile günümüze ulaşan Valens kemeri,
sarnıçlar, zindanlar, sütunlar, Galata Kulesi, camiye çevrilmiş kiliseler
anlatılmaktadır. 2. cilt camiye çevrilmiş kiliselerle başlamakta, bu bö-
lümde 24 Bizans kilisesinin akıbetleri, yazıtları, mozaikleri, çağdaş ve
geçmişteki durumlarını gösteren gravürler, çizimler ve fotoğraflarla
güçlendirilerek ayrıntıya inilerek anlatılmaktadır. Hemen ardından
gelen hacimli bölümde Ayasofya incelenmiştir. Diğer bölümlerde
İstanbul’un surları, Haliç, Marmara ve Kıt’a surları olmak üzere üç
kısımda, 22 selatin, valide ve vüzera camisi ve türbe ayrı ayrı ele
alınarak incelenmiş, sonra diğer camiler, saray ve müzeler etraflıca
anlatılmıştır. İstanbul konulu antika kitap koleksiyoncuları için vaz-
geçilmez bir kitaptır.
Ğ
800
€
260
117
[Galata’da Ceneviz kolonisinin tarihçesi
(2 cilt)]
Lodovico Sauli, Della Colonia dei Genovesi in Galata, Torino, a spese
di Giuseppe Bocca, 1831
. 2 cilt: c.1 - xxii, 374 s, c.2 - 273 s,
ya-
zarından imzalı (2. ciltte)
, 21 x 13 cm, deri ciltlerinde. I. Manuel
Komnenos zamanında (1143-1180) Bizans’tan imtiyazlar elde et-
meye başlayan ve Haliç kıyısına yerleşen Cenevizliler şehrin 1204’te
Latinler tarafından istila edilmesi üzerine yerlerini Venediklilere kap-
tırmışlar ve 13. yy’da da karşı yakada Galata bölgesine yerleşmeye
başlamışlardı. Şehri Latinlerden geri alarak tekrar Bizans idaresini
kuran imparator 8. Mihael (1261-1282) zamanında yapılan antlaş-
ma ile Cenevizliler geniş kapsamlı imtiyazlar elde ettiler. Daha sonra
karışıklık yaratmaya hazırlandıkları öğrenilen Cenevizliler Bizans’tan
kovuldular ve 1267’de sadece Galata’da yerleşme izni elde edebildi-
ler. Cenevizliler zamanla mahalle sınırlarını genişlettiler, surlarının
dışına taştılar, Venediklilere ve sonra da Osmanlılara karşı güvenlik-
lerini sağlamlaştırdılar. “İsa Kulesi” anlamına gelen “Christea Turris”i
yani günümüzdeki “Galata Kulesi”ni inşa ettiler. Bu kapsamlı eser
başlangıcından itibaren Cenevizlilerin İstanbul’daki tarihini, yarı ba-
ğımsız bir hayat sürdükleri Bizans İmparatorluğu ve fetihten sonra
da Osmanlı İmparatorluğu ile ilişkilerini ele almaktadır. Lodovico Sa-
uli (1787-1874) İstanbul’da elçilik görevinde bulunmuş (1824-1825)
İtalyan diplomat ve devlet adamıdır. Takdire değer bir emeğin sonu-
cunda tamamlandığı anlaşılan iki ciltlik bu eser son derece nadirdir.
Blackmer, Weber ve Atabey kataloglarında kaydı bulunmamaktadır.
Ğ
2.750
€
900
118
[Türkiye’nin siyasî, ekonomik ve stratejik
açıdan geleceği]
Leonard S[idney]. Woolf, the Future of Constantinople, George Allen
& Unwin Ltd., London, 1917
. 109, [1] s,
yazarından imzalı
, 18.5 x
13.5 cm, bez cildinde. Leonard Sidney Woolf (1880-1969) dönemin-
de önemli bir siyaset teorisyeni, yazar, yayıncı ve sivil memurdur.
Ünlü yazar Virginia Woolf’un eşidir. Woolf, müzayedeye sunduğu-
muz bu kitabında Türkiye’nin siyasî, ekonomik ve stratejik açıdan
geleceğine ışık tutmaktadır.
Ğ
750
€
250
119
[Baştan başa Balkan Yarımadası]
[Pierre-Julien] Hamard, Par dela l’Adriatique et les Balkans. Autriche
Méridionale, Serbie, Bulgarie, Turquie & Grèce, Delhomme et Bri-
guet, Paris, Lyon, [1890]
. viii, 402, [6] s, metin içinde birçok resim,
117
116
