49
188
[Almanca nadir 2 adet turist rehberi]
a.
P. Leonhardi, Konstantinopel und Umgebung, Mit 35 illustratio-
nen und 1 Plan, Verlag, Druck und illustration von Orell Füssli & Co.,
Zürich, 1884
. 158 s, 35 illustrasyon ve 1 plan, 18.2 x 12 cm, kağıt
kapağında.
b.
[Anonim], Führer Durch Konstantinopel und Umgebung. Woerl’s
Reisehandbücher, Würzburg, Bayern, Leo Woerl, [1891]
(2. baskı). 92
s, 2 renkli katlanır harita, metin içinde resimler, 15.5 x 10 cm, kağıt
kapağında. İstanbul’u anlatan Almanca turist rehberlerinin en na-
dirlerinden.
Ğ
700
€
230
189
[Fransızca nadir 2 adet turist rehberi]
a.
[Anonim], de Paris à Constantinople Hongrie, Balkans, Asie Mi-
neure, Les Guides Bleus, Paris, 1920
. lxxx, 464 s, 10 çift sayfa harita,
16 tek sayfa harita, 1 katlanır İstanbul Panoraması, 2 katlanır ha-
rita, metin aralarında planlar ve resimler, 16 x 10 cm, bez cildinde.
Paris’ten başlayarak Avrupa üzerinden Macaristan, Balkanları aşarak
İstanbul ve Anadolu’ya uzanan oldukça teferruatlı bir turist rehberi.
Kitabın başında özellikle Türkiye’yi ziyarete gelen turistler için 7 say-
falık bir sözlük bulunmaktadır. Bu sözlükte özellikle yabancıların en
çok kullanacakları kelimelerin karşılıklarına yer verilmiştir.
b.
Ernest Mamboury, Byzance-Constantinople-Istanbul, Guide Tou-
ristique, Millî Neşriyat Yurdu, Istanbul, 1934
(3. baskı). 457 s, metin
içinde birçok fotoğraf, plan, kroki, vs, metin dışında 1 renkli katlanır
harita, katlanır panorama ve haritalar, 20 x 12 cm, bez cildinde. İs-
tanbul hakkında Cumhuriyet döneminde yazılmış en kapsamlı reh-
ber kitaplardan biridir. 27 yıl Galatasaray Lisesi’nde hocalık yapmış
olan ünlü bizantolog, İsviçreli araştırmacı Ernest Mamboury (1878-
1953) 1909’da görevli olduğu okuldan izin alıp hep merak ettiği
İstanbul’a yerleşti ve ölene kadar burada yaşadı. İstanbul’un en ünlü
rehberi, Ernest Mamboury’nin yıllarca çalışarak hazırladığı kitaptır.
İlk kez 1925’te “İstanbul Touristique” adıyla Fransızca olarak yayım-
lanan bu rehber, 20. yüzyılın ilk yarısında İstanbul’da yaşayan yaban-
cıların ve Fransızca bilenlerin ellerinden düşürmediği bir kitap oldu.
Mamboury’nin bu eseri, İstanbul’daki Bizans kalıntıları hakkında çok
sağlam bilgiler vermesiyle benzerlerinden temelli bir biçimde ayrılır.
Yazar eserinde İstanbul’daki Bizans kalıntılarını titizlikle belgelemiş
ve surların haritasını çıkarmıştır. Eser, İstanbul’un kültür turizmi için
en önemli kaynaklardan biridir ve bir rehber kitap olarak profesyonel
turist rehberleri tarafından halen kullanılmaktadır.
Ğ
350
€
110
190
[Boğaziçi’nin tarihi ve coğrafyası]
Luca Ingigi [Gugas V. İnciciyan], Villeggiature de’Bizantini sul Bos-
foro Tracio, Litografia Lazzaro, Venezia, 1831
. xxiii, 530, [2] s, 1 kat-
lanır harita, 1 katlanır gravür, 19 x 9 cm, sırtı ve köşeleri kapakla-
rı ebrulu karton cildinde. 18. yüzyılda İstanbul ve Boğaziçi. Gugas
V. İnciciyan’ın (1758-1833) asıl adı Ğugios’dur. İnciciyan’ın kitabı
Boğaziçi Sayfiyeleri adını taşısa da aslında bir Boğaziçi tarihi ve
coğrafyası kitabıdır. Metin Ermenice aslının basıldığı 1794 tarihine
kadarki dönemi kapsar. İnciciyan kitabını yazarken Comnena, Buf-
fon, Cantacuzene, Chardin, Choisseul-Gouffier, Bizanslı Diyonisos,
Eremya Çelebi, Katip Çelebi gibi Boğaziçi’nden bahseden hemen
hemen tüm eski metinleri incelemiştir. Bu kaynaklardaki yanlışları
ortaya koymuş, böylece yazıldığı döneme göre bilimsel sayılabilecek
bir kitap yazmıştır. Kitapta Boğaziçi’nin oluşumu ile ilgili kuramlar,
akıntılar, iklim, toprak yapısı ve yeryüzü şekilleri gibi coğrafi özellik-
leri ayrıntılarıyla birlikte ele alınmaktadır. Daha sonra Boğaziçi’nin
tüm köyleri bir manzume şeklinde anlatılmaktadır. Metne eklenen
zengin dipnotlar o günün yaşamını yansıtan zengin bilgilerle dolu-
dur. Kitabın önemini arttıran bir diğer özellik de Boğaziçi’nin etnik
yapısını ortaya koymasıdır. Rumların, Ermenilerin, Yahudilerin, Türk-
lerin Boğaz’ın neresinde oturduğunu kitaptan öğreniyoruz. Son bö-
lümde her bir Osmanlı padişahının sadrazamlarının adları ile birlikte,
Hicrî ve Miladî tarihlerle, tahta çıkış yılları kaydedilmiştir. Atabey 605
(Fransızca baskı).
Ğ
1.750
€
565
191
[Çok nadir bir Levant seyahatnâmesi]
George Wheler, Voyage de Dalmatie, de Grece, et du Levant. Jean
Wolters, Amsterdam, 1689
. 2 cilt bir arada: [6], 301, [1] s, metin dı-
şında 56 gravür, künye sayfasından önce 1 ekstra gravür, 1 katlanır
harita, 1 katlanır levha; 604, [5] s, metin dışında 32 gravür, 4 katlanır
levha, 16.5 x 10 cm, karton cildinde. Wheler, seyahatini 1675-1676
yılları arasında Dr. Jacop Spon’un refakatinde yapar. Veba salgını ve
sıcaklar nedeniyle Atina’da fazla kalamayıp İstanbul’a gelirler. Bura-
da da veba salgını olmasına rağmen İngiltere elçisi Sir John Finch’i
görebilmek için Edirne’den dönüşüne kadar İstanbul’da kalırlar. İn-
giltere elçisi dönüşünde Trakya’da veba salgınının korkunç derecede
yaygın olduğunu söylemesi üzerine Atina’ya dönmekten vazgeçip
İngiliz tacirler ve elçilikte rahiplik görevinde bulunan Dr. Covel ile
191
