ALİF ART
Gravür, Harita ve Kitap Müzayedesi – VII
78
311
[Amerikalı misyonerlerin en önemlilerinden
birinin anıları]
William Goodell, Forty Years in the Turkish Empire, Robert Carter,
New York, 1877
(4. baskı). xii, 489, 12 s, ex-library, 21 x 14 cm,
bez cildinde. 1820 yıllardan itibaren Türkiye’de çalışmaya başlayan
Amerikalı misyonerler özellikle İzmir ve çevresinde açtıkları
okullarla Ermeni toplumu üzerinde etkili olmaya çalışmışlardır.
1831 yılında Amerika’nın İstanbul’da temsilcilik açmasının hemen
ardından İstanbul’a gönderilen William Goodell (1792–1867) eğitim
faaliyetlerini İstanbul’da geliştirmek için görevlendirilmiştir. İstanbul
misyonunun kurucusu olan Goodell önce Pera’da Ermenilerin
yoğun olduğu bölgede daha sonra ise Rumların ağırlıkta olduğu
Büyükdere’de yaşamış, birçok okulun açılmasına ve bu okullarda
eğitim verilmesine çalışmıştır. Goodell İncil’i Türkçe’ye çevirmiş
ve Ermeni harfleri ile Türkçe ve Karamanlıca olarak basılmasına
öncülük etmiştir. 1831 yılında geldiği Türkiye’de 40 yıl kalan ve
misyonerlik çalışmalarının duayenlerinden sayılan Goodell’in anıları
özellikle İstanbul’daki misyonerlik çalışmaları için ilk elden kaynaktır.
Blackmer 703.
Ğ
350
€
125
312
[Lord Warkworth’un Anadolu seyahatnamesi]
[Henry Algernon George Percy, Lord Warkworth] Earl Percy,
Highlands of Asiatic Turkey, Edward Arnold, London, 1901
. x, [1],
338 s, [1], 31, [1] s, 1 fotogravür levha, 8 levha, 2 katlanan harita,
31 resim, 32 x 15 cm, lüks deri cildinde. Fotoğraflarını kendisinin
çektiği bu kitabında 1899 yılında Osmanlı topraklarına yaptığı
ikinci seyahati anlatan Percy’nin (1871-1909) ilk durağı pekçok
büyükelçilik görevlisi ve Osmanlı bürokratıyla görüştüğü İstanbul
olur. Daha sonra Konya ve çevresini gezen yazar, Kapadokya, Kayseri,
Doğu Toros bölgesi, Fırat boyları, Bitlis ve Hakkari’yi dolaştıktan sonra
Dicle’ye ve Güneydoğu’ya iner. Gezdiği yerlerde en çok ilgisini çeken
konular tarih, din, ırk ve doğadır, kullandığı güzergâh onun için
bulunmaz zenginliklerle doludur. Uluslararası ilişkilerle de yakından
ilgilenen Percy’nin kitabı, Osmanlı’nın son döneminde İngilizlerin
Türkiye siyasetinin de tanıklığıdır. O dönem bölge halkları, kültürleri
ve dinlerine ait gözlemleriyse olağanüstü zengindir.
Ğ
1.250
€
445
313
[19. yüzyılın ortalarında Osmanlı
İmparatorluğu ve çevresindeki ülkeler]
[Edmund] Spencer, Turkey, Russia, the Black Sea, and Circassia,
George Routledge, London, 1854
. viii, [9-] 412 s, 4 renkli gravür,
metin içinde gravürler, metin sonunda 1 renkli katlanır harita, 19 x
12 cm, bez cildinde. Balkan ülkeleri ve Kafkasya’ya yaptığı seyahatlere
dair eserleriyle tanınan Edmund Spencer’in bu kitabı Macaristan,
Sırbistan, İstanbul ve çevresi, Osmanlı imparatorluğunun askerî
açıdan özellikleri, reform çalışmaları, Kırım, Rusya’nın Karadeniz
kıyıları ve Kafkasya gibi konulara değinmektedir. Atabey 1167.
Ğ
1.000
€
360
314
[Süslü ciltlerinde; 1890’da Akdeniz Havzası ve
Türkiye]
Joel Cook, The Mediterranean and its Borderlands, The John C.
Winston Co, Philadephia, [c 1890]
. 2 cilt: vii, 609, metin dışında
25 levha; [2], 648 s, metin dışında 25 levha, 20.5 x 14 cm, şömizli
bez ciltlerinde. 1. Cilt
“Western Countries”
(Batı Ülkeleri), 2. cilt
ise
“Eastern Countries”
(Doğu Ülkeleri) altbaşlığını taşır. Amerikan
kamuoyunun Akdeniz dünyasına ilgisi 20. yüzyılın başlarında artış
göstermiş, eski medeniyetlerin beşiği olan bu havzada yer alan
ülkelere gelecek seyyahların ihtiyaç duyacağı bilgilerin toplandığı
eserler yazılmaya başlanmıştı. Müzayedeye sunduğumuz bu eser
Akdeniz ve Ege denizine kıyısı olan tüm ülkeler hakkında yapılmış
kapsamlı bir çalışmanın sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Filistin’den
Mısır’a, İstanbul’dan Ege adalarına kadar olan tüm şehirlerin coğrafi,
kültürel özellikleri ve arkeolojik kalıntılarının fotoğraflarla sunulduğu
bu eser bölgenin 20. yüzyıl başındaki fotoğrafını çekmektedir.
Kitabın Türkiye ile ilgili kısmında, Çanakkale ve Gelibolu’nun tarihteki
önemine ve burada yaşamış olan uygarlıklara, Marmara Denizi ve
Haliç’e, Bizans dönemine ait mimari eserlere, Avrupa ile Asya’nın
birleşme noktasında yer alan İstanbul şehri ve bu şehrin Yedikule,
Üsküdar, Galata, Pera, Tarabya, Kağıthane gibi önemli semtlerine,
Topkapı Sarayı, Aya Sofya, Dolmabahçe Sarayı, Yıldız Köşkü gibi
ihtişamlı yapılara, alışverişin cereyan ettiği pazarlara, cadde ve
sokaklara, sokak köpeklerine, bölge halkına ve şehirde yer alan
mezarlıklara kadar birçok farklı konuya değinilmektedir.
Ğ
500
€
180
315
[Prens Napoléon’un Kırım Savaşı sırasındaki
İstanbul seyahati]
[Adrien Jean-Baptiste François] Bourgogne, Mémoire pour nuire à
l’histoire de mon temps. Le Prince Napoléon, E. Lachaud, Paris, 1870
.
viii, [1], [11-] 270 s, 18 x 12 cm, sırtı deri kapakları karton cildinde.
Kitabın kısa künye sayfası
”La Prince Napoléon a Constantinople”
başlığını taşır. Adrien Jean-Baptiste François Bourgogne Prens
Napoléon’un özel sekreteriydi. Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya 1853
yılında tarihte Kırım Savaşı olarak bilinen savaşa girmiş, İngiltere ile
Fransa da Osmanlıların yanında savaşa katılmıştı. İşte bu dönemde
Napoléon Bonaparte’ın yeğeni olan Prens Napoléon, Fransız ordusu
ile beraber İstanbul’a gelmişti. Prens Napoléon, İspanyol general Perim
ile birlikte 12 Nisan 1854’te Paris’ten hareketle Marsilya’ya gider ve
orada kendi adına tertip edilen ziyafete katılır. Daha sonra denizyolu
ile İzmir’e gelir. 2 gün boyunca burada misafir edilen Prens, sonrasında
Gelibolu’da bir gece dinlendikten sonra İstanbul’a gelir ve burada
kendisi için tahsis edilen Neşetabad Sahilsarayı’na yerleşir. Burada
bir süre dinlenen Prens aynı gün Sultan Abdülmecid tarafından
sarayında kabul edilir. Sonraki gün Osmanlı kabine üyeleri ile dost
devletlerin İstanbul’daki elçilerini, Çarşamba günü de Sadrazamı
ziyaret ederek resmi görüşmelerini yapar, Abdülmecid tarafından
Beylerbeyi Sahilsarayında onuruna verilen ziyafete katılır. 23 Mayıs
günü veda etmek üzere Mâbeyn-i Hümayuna giderek Abdülmecid
ile bir görüşme daha yapar. İstanbul’da kaldığı sürece gördüğü yakın
ilgiden dolayı memnun kalan Prens Napoléon, Gelibolu’ya gitmek
üzere buradan ayrılır. Prens Napoléon’un seyahatinden memnun
kalan Osmanlı Hükümeti, kendisini bir madalya ile taltif etmiştir. Prens
Napoléon’un seyahati ile ilgili bütün detaylara yer veren bu nadir eser
müzayedelerimizde ilk defa görülmektedir.
Ğ
800
€
285
