1917.
vi, [1], 128 s, 1 katlanır renkli harita, 1 katlanır harita, ex-library
nüsha, 22.5 x 15.5 cm, karton cildinde. Karl Hermann Müller demiryol-
larında görevli mühendistir. Yazar, kitabında Bağdat demiryolunun eko-
nomik açıdan önemine, Türk topraklarıyla bu topraklar üzerinde yaşa-
yan Türk halkına değinmektedir.
f.
Der direkte Weg von Paris nach Konstantinopel führt durch Detten-
berg, 100 Jahre Eisenbahn Winterthur-Koblenz 1876-1976, Lesege-
sellschaft Bülach, 1976.
[52] v, 21 x 21 cm, kağıt kapağında. Dettenberg
üzerinden geçen Paris-İstanbul demiryolu hattının 100 yıllık tarihçesi.
g.
Wolfgang Hecht, Dampfdepot. Männer und Lokomotiven. Bilddoku-
mente aus Deutschland, Österreich, Südafrika und der Türkei 1973 bis
heute, Motorbuch Stuttgart, 1985.
166 s, baştanbaşa resimli, 27 x 23,5
cm, karton cildinde. Buharlı Lokomotifleri ve demiryolu taşımacılığını
anlatan bol resimli albüm.
h.
B. Bickel, K. W. Koch ve Fl. Schmidt, Dampf Unterm Halbmond. Die
letzten Jahre des Dampfbetriebes in der Türkei, Röhr Verlag, Krefeld,
1987.
114 s, metin içinde birçok fotoğraf, kağıt kapağında. Alman bu-
harlı lokomotif meraklılarının 1980’li yıllarda Anadolu’nın çeşitli demir-
yolu hatlarında bizzat seyahat ederek kaleme aldığı bol fotoğraflı bel-
gesel niteliğinde bir eser.
ı.
Jürgen Lodemann ve Manfred Pohl, Die Bagdadbahn. Geschichte und
Gegenwart einer berühmten Eisenbahnlinie, v. Hase & Koehler, Mainz,
1988.
xi, 179 s, metin içinde birçok fotoğraf, resim ve harita, 30 x 24 cm,
şömizli bez cildinde. Bağdat demiryolunun görsel tarihçesi.
2.500
Ğ
€
1.090
309
[Osmanlı dönemi demiryolu tarihi –
Fransızca
(5 kitap)]
a.
A[mi] Boué, Sur l’Établissement de Bonnes Routes et Surtout de
Chemins de fer dans la Turquie d’Europe, Braumüller, Vienne, 1852.
viii, 52 s, 14 x 21.7 cm, kağıt kapağında. 1794-1881 yılları arasında
yaşamış olan Ami Boué çalışmasında Balkanları çarpraz bir biçimde
kesen dört ana hattın inşaasını öneri olarak sunmuş, bu işin yabancı-
lara verilmesinin yanısıra yabancı sponsor, mühendis, ustabaşı ve za-
naatkarların da tahsis edilmesinin gerekliliğine işaret etmiştir. Maali-
yet sanıldığı gibi çok yüksek olmayacaktı çünkü bu işin yapılacağı ala-
nın değeri diğer ülkelere nazaran oldukça düşüktü ve hattın geçeceği
yerler de mühendislik açısından herhangi bir zorluk içermiyordu. Bu
işi için görevlendirilen yerli işçiler güvenilir ve batılı meslektaşlarından
daha az ücret alarak bu işi yapmaya gönüllüydüler. İnşaat için gerek-
li olan tüm malzemeler de hat boyunca uzanan yakın bölgelerden te-
min edilebilirdi. Bu şekilde kalkınma da büyük ölçüde sağlanmış ola-
caktı. Bu eser
Deutsche Nationalbibliothek, Österreichische National-
bibliothek
ve
Bibliothèque Nationale de France
kayıtlarında dahi gö-
rülmeyen son derece nadir bir kitaptır.
b.
J[ean]. Courau, La Locomotive en Turquie d’Asie. Bruxelles, E. Guyot,
1895.
116 s. ve metin dışında 1 katlanan harita. 23 x 15 m., sırtı deri
kapakları bez modern cildinde. Osmanlı Devleti Tanzimat ile gerçek-
leşen yeniden yapılanma hareketi içinde demiryolu yapımına öncelik
vermiştir. İzmir ve hinterlandının doğal zenginliklerini İzmir limanı-
na taşımak üzere İngilizler tarafından 1856’da inşa edilen İzmir-Aydın
demiryolu hattını daha sonra Kasaba hattı ve İstanbul’da Haydarpaşa-
İzmit hatlarının yapımı takip etmiştir. Courau’nun bu eseri mevcut
olan hatları (İzmir-Aydın, İzmir-Kasaba (Turgutlu), Üsküdar-Ankara,
Bursa ile bağlantılı hatları, Mersin-Adana, İskenderun hattı, Filistin ve
Suriye’deki hatları) ile kitabın ana eksenini oluşturan proje aşama-
sındaki hatları ele almaktadır. Osmanlı dönemi demiryolu tarihi için
en önemli ve en nadir kitaplardan biridir.
Bibliothèque Nationale de
France
’de kaydı yoktur.
c.
Major [Theodor] Kübel, Les Chemins de Fer en Turquie et Leur Im-
portance Militaire. Conclusions à tirer des experiences de la Guerre de
1912, Constantinople, 1913.
43 s, metin sonunda 1 katlanır tablo, 1
katlanır harita, 16.5 x 24.5 cm, kağıt kapağında. Yarbay Theodor Kü-
bel, Alman-Osmanlı ittifakı kapsamında Osmanlı askerî teşkilatı dahi-
linde görev yapan Alman subaylarından biriydi. Osmanlı demiryollarının
yetersizliği ve acilen yeni yolların yapılması için çok yüksek miktarlarda
kredi gerektiği şeklinde rapor hazırlamıştı. Ancak Alman askerî heyeti bu
öneriyi pahalı bulyu ve Kübel geri gönderildi. Elimizdeki kitap Kübel’in
Osmanlı demiryollarının askerî açıdan insan ve malzeme taşınması ko-
nusundaki potansiyelini ortaya koyan çalışmasıdır. Kitapta mevcut de-
miryolu hatları tüm özellikleriyle kapsamlı olarak incelenmektedir. As-
keri tarihimizi, demiryolu tarihimizi ve Osmanlı-Alman ittifakını ilgilen-
diren önemli ve nadir bir kitaptır.
d.
Notice sur le Chemin de fer de Bagdad. Les Lignes d’Asie Mineu-
re et les Régions Traversées, Ministère de la Guerre, Commission de
Géographie du Service Géographique de l’Armée, Paris, 1916.
137 s, biri
Anadolu, diğeri İzmir olmak üzere iki katlanır harita, 11 x 16.7 cm, ka-
ğıt kapağında. Anadolu’da bulunan demiryolu hatları için kaynak kitap.
Eserde İzmir-Aydın hattından itibaren tüm demiryolu hatlarının tarih-
çesi verilmektedir. Gayet nadir bir kitaptır.
e.
Émile Aublé, Bagdad. Son Chemin de fer, Son Importance, Son Ave-
nir, Éditions & Librairie, Paris, 1917.
[1], 168 s, 16 levhada 24 fotoğraf,
metin sonunda 1 katlanır harita, 16 x 23.5 cm, kağıt kapağında. Bağ-
dat demiryolunun önemi ve savaş sonrası geleceği… Fransa dış tica-
ret danışmanı mühendis Auble’nin 1. Dünya Savaşı’nın sürdüğü gün-
lerde hazırladığı kitap Bağdat demiryolunun önemi ve geleceğine iliş-
kin görüşler ile başlıyor. Auble özellikle Fransa ve Türkiye arasındaki
ticarî faaliyetleri tablolarla, sayısal veriler vererek açıkladığı bölüm-
de demiryolunun önemine ayrıca dikkat çekmektedir. Bölgenin dola-
yısı ile Osmanlı’nın yıllık ithalat ve ithalat verileri verilirken, bölgede-
ki nakliye koşulları fotoğraflarla anlatılmaktadır. Ek olarak Bağdat de-
miryoluna ait bir harita bulunan kitapta Mezopotamya’daki aşiretlere
de geniş bir bölüm ayrılmıştır.
2.250
Ğ
€
980
310
[Osmanlı dönemi demiryolu tarihi –
İngilizce
(8 kitap)]
a.
Charles Sarolea, The Bagdad Railway and German Expansion as a
Factor in European Politics, Oliver & Boyd, Edinburgh; Gurney & Jack-
son, London, 1907.
31 s, 22.5 x 14.5 cm, kağıt kapağında. Bağdat de-
miryolu ve Almanların genişlemesinin Avrupa siyasetine etkilerinin
detaylarıyla anlatıldığı nadir bir eserdir. Müzayedelerimizde ilk defa
görülmektedir.
b.
J. T. Parfit, Romance of the Baghdad Railway and the Gates of the
Orient, J. B. Shears, Chelsea, 1933.
67 s, 1 katlanır harita, 25 fotoğraf,
19 x 12 cm, kağıt kapağında. Kitap yazarın iki sunu metninin biraraya
getirilip basılmasıyla meydana getirilmiştir. Bağdat demiryolunu konu
alan nadir bir kitaptır.