sınırlarına girmesi Amerikan ticaret gemileri vasıtasıyla gerçekleşmiş
ve 1797’den itibaren Amerikalı gemiciler İngilizlerin himayesinde İz-
mir limanı başta olmak üzere Osmanlı sularına giriş yapmıştır. Arada
geçen zamanda diplomatik ilişki kurma çabaları sonuçsuz kalmış, ni-
hayet 1823’te, Birleşik Devletler İzmir ticarî temsilcisi olan David Off-
ley Babıali tarafından resmen tanınmıştır. Bu tanıma bir anlamda dip-
lomatik ilişkilerin başlangıcı olarak kabul edilebilir. İlk kez İzmir’de açı-
lan Amerikan konsolosluğunu Beyrut ve İstanbul konsoloslukları iz-
lemiştir. 2 Mart 1831’de David Porter (1780-1843) resmen İstanbul
maslahatgüzarı olarak atanmıştır. Porter beş kuşaktır donanmada gö-
rev yapan asker kökenli bir aileden geliyordu. Porter’in en önemli gö-
revi Doğu Akdeniz’de Amerikan haklarını güvence altına alacak ticaret
anlaşmasının onaylanmasını sağlamaktı. Porter hatıralarında imza tö-
renini şöyle anlatır:
“Reis Efendi Türk anlaşmasını sağ eline alıp heye-
timize uzattı, ben de Amerikan anlaşmasını elime alarak ayağa kalk-
tım. Anlaşma dosyalarını başlarımızın hizasına kadar kaldırıp biribi-
rimize vererek seremoniyi tamamladık.”
David Porter’e 3 Mart 1839
tarihinde elçilik payesi verilmiş, bu görevi ölümüne kadar sürdürmüş-
tür. Kışları Péra’da mütevazi bir evde, yazları da o dönemin moda-
sına uygun olarak Boğaz’daki yazlıkta geçiriyordu. Daha sonra San
Stefano’da daimi olarak kullanılacak köşke taşınmıştır. David Porter’ın
gayretleri iki devlet arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi açısından dik-
kat çekicidir. David Porter’in talepleriyle kısa sürede Selanik, İstan-
köy, Bozcaada, İskenderiye, Beyrut, Kudüs, Bursa ve Çanakkale kon-
soloslukları açıldı, İleriki yıllarda Sivas, Harput ve Erzurum gibi baş-
ta Doğu Anadolu olmak üzere Osmanlı topraklarının diğer bölgele-
rinde de konsolosluklar açılarak Amerikan temsilciliklerinin sayıları bir
hayli artmıştır. Siyasi görevle İstanbul’da bulunan Porter, kitabında
daha ziyade İstanbul ve çevresinde yaptığı gezileri Büyükdere, Péra ve
St. Stefano’da (Yeşilköy) yazılmış mektuplar şeklinde anlatır. Blackmer
1331, Atabey 971.
5.000
Ğ
€
2.175
43
[Tekrar görülmesi neredeyse imkânsız bir
İstanbul seyahatnamesi]
Henry A. V. Post, A Visit to Greece and Constantinople, in the Year 1827-
8, Sleight & Robinson, New York, 1830.
vii, 367 s, 22 x 14 cm, döne-
minin sırtı deri kapakları karton cildinde. 1827 yılında Yunanistan’daki
muhtaç insanlara yardım götürmek için yola çıkan yazarın Yunanistan,
Ege Adaları, İzmir ve İstanbul seyahatnamesi. Kitabın yazarı
New York
Greek Committee
üyesidir. 29 bölümden oluşan kitabın büyük bir bölümü
Post’un Yunanistan ve Ege Adaları izlenimlerine ayrılmıştır. 22. bölümden
sonrası İzmir ve İstanbul’a ayrılmıştır. Kitap Osmanlı yönetimini yer yer
ağır ifadelerle eleştiren ifadelerle yüklüdür. Post’un İzmir’e ait tasvir ve
saptamaları canlı ve yerindedir. Şehrin nüfusunu 100 bin olarak verir-
ken Rum, Ermeni, Yahudi, Türk ve Levantenlerin oturduğu semtleri, karşı
komşunun elini sıkabilecek kadar dar sokakları ve evleri tasvir eder. Şehrin
camilerini, ezan vakti abdest ve namaz ritüellerini, Ramazan âdetlerini
canlı ifadelerle tasvir ederken inançlı Müslümanların duygu ve inanç yo-
ğunluğunu, halkın yaşayışını ve eğlence anlayışını içten ifadelerle naklet-
meye çalışır. İstanbul’da Mustafa ismindeki eski bir yeniçeri erini rehber
olarak tutan Post, payitahtın başkentini Yeniçerilerin ortadan kaldırılması
ile ortaya çıkan yeni askerî düzeniyle, tarihi ve ilginç bölgeleri ve insanla-
rıyla kolay anlaşılır ifadelerle anlatır. Henry A. V. Post’un bu kitabı son de-
rece kısıtlı sayıda basılmıştır.
Blackmer ve Atabey gibi koleksiyonlarda
yer almamış olağanüstü nadir bir kitaptır.
7.500
Ğ
€
3.260
44
[1924-1939 yılları arasında Türkiye ekonomisi
(9 kitap)]
a.
H. Woods, Report on the Economic and Commercial Conditions in
Turkey April, 1924. Department of Overseas Trade, London, 1924.
52 s,
24 x 15.5 cm, kağıt kapağında.
b.
H. Woods, Report on the Economic and Commercial Conditions in
Turkey April, 1925. Department of Overseas Trade, London, 1925.
47 s,
24 x 15.5 cm, kağıt kapağında.
c.
H. Woods, Report on Economic and Commercial Conditions in Tur-
key Dated May, 1927. Department of Overseas Trade, London, 1927.
32
s, 24 x 15.5 cm, kağıt kapağında.
d.
H. Woods, Report on Economic Conditions in Turkey Dated May,
1928. Department of Overseas Trade, London, 1928.
31 s, 24 x 15.5 cm,
kağıt kapağında.
e.
H. Woods, Economic Conditions in Turkey to April, 1930. Together
with an Annex on the Economic Situation in the Adana District by B. J.
Catton. Department of Overseas Trade, London, 1930.
52 s, 2 harita, 24
x 15.5 cm, kağıt kapağında.
f.
H. Woods, Economic Conditions in Turkey. Department of Overseas
Trade, London, 1932.
46 s, 24 x 15.5 cm, kağıt kapağında.
g.
H. Woods, Economic Conditions in Turkey (June, 1934). Department
of Overseas Trade, London, 1934.
39 s, 24 x 15.5 cm, kağıt kapağında.
h.
H. Woods, Report on Economic and Commercial Conditions in Tur-
key 1936. Department of Overseas Trade, London, 1937.
41 s, 24 x 15.5
cm, kağıt kapağında.
42