hali, Yalova, Adalar, banliyöler, Boğaziçi’nden manzaralar, kentin iklimi,
ışığı ve kelimelerle tarifi zor sümbülî havası... Farklı milletlerin, Rumların,
Ermenilerin, Yahudilerin yaşamları, inançları, bayramları, karnavalları,
umutları, korkuları... Bertrand Bareilles’in yaşanmış olayların canlılığını,
anekdotların sevimli sürükleyiciliğini, kent panoramasını betimlemek-
teki ustalığı iç içe geçiren anlatımı bizi 19. yüzyıl sonu 20. yüzyıl başı
İstanbul’unda bir geziye çıkarıyor.
h.
Henri Mylès, La Fin de Stamboul. Le Décor-Les Survivances-Les Fan-
tomes Humains - Les Cendres, Éditions E. Sansot, Paris, 1921.
216 s,
16.5 x 12.5 cm, kağıt kapağında. Sınırlı baskının yazarın imzasını ta-
şıyan 537
№
’lusu. Kitap 1. Dünya Savaşı öncesinden itibaren İstanbul
hatıralarını içerir. Edirne’nin Bulgarların eline geçmesi, İstanbul yangın-
ları, kiliseler ve camiler, Mahmut Şevket Paşa’ya suikast, Talat, Enver ve
Celal paşalarla anılar, Péra ve Üsküdar’daki iki tekkede ve İstanbul’da
10 Muharrem törenleri, Galatasaray Lisesi’nin kuruluşu ile ilgili bilgiler,
öğrenci ve öğretmenler, İstanbul’daki Fransız okulları ve Fransız nüfuzu.
Yazarın anıları 1913-1914 ile 1919’da tekrer geldiği ve 1921’e kadar
kaldığı İstanbul anılarını kapsamaktadır.
3.500
Ğ
€
1.520
360
[Savaş mağdurlarına yönelik insanî yardım
faaliyetleri (4 kitap)]
a.
Esther [Clayson] Pohl Lovejoy, Certain Samaritans, The Macmillan
Company, New York, 1927.
xii, [1], 302 s, metin dışında birçok fotoğ-
raf,
yazarından ithaflı ve imzalı
, ayrıca yazarın imzasını taşıyan bir
mektup, 22 x 15 cm, bez cildinde. Esther [Clayson] Pohl Lovejoy (1869-
1967), doktor ve tıp yöneticisidir. University of Oregon’dan doktor olarak
mezun olan ikinci bayan doktordur. Hekimlik yaptı, kadınlara oy hakkı
verilmesi için çalıştı. 1905-1909 arasında Portland Sağlık Kurulu’nda
yöneticilik yaptı. Amerikan Kızıl Haç’ı ile birlikte Fransa’da görev yaptı.
Dünya’nın çeşitli yerlerinde tıbbî yardım hizmetlerine katılıp, kadının tıp
alanındaki durumunu güçlendirmeye çalıştı. Kitap, 1. Dünya Savaşının
bitiminde aralarında İzmir’in de dahil olduğu birçok şehirde savaş mağ-
durlarına yapılan insani yardımları anlatmaktadır.
b.
Frank A. Ross, C. Luther Fry and Elbridge Sibley, The Near East and
American Philanthropy, Columbia University Press, New York, 1929.
xii,
[1], 308, [1] s, 22.5 x 15 cm, bez cildinde. Ermenistani Arnavutluk, Bul-
garistan, Yunanistan, Türkiye, Irak, Filistin ve Suriye’de Amerikan insanî
yardım faaliyetleri.
c.
James Levi Barton, Story of Near East Relief (1915-1930). An In-
terpretation, the Macmillan Company, New York 1930.
xxii, 479, [1]
s, metin dışında 63 fotoğraf,
yazarından ithaflı ve imzalı,
22.5 x 15
cm, şömizli bez cildinde. Near East Relief (Yakın Doğu İnsanî Yardım
Kuruluşu), ilk olarak ‘Ermeni ve Süryaniler için Amerikan İnsani Yardım
Komitesi adıyla 1915 yılında kurulmuştur. Amerikan Kongresi’nin 1919
yılında aldığı bir kararla diğer yardım kuruluşlarıyla birleştirilerek Near
East Relief adını almıştır. Tehcir sırasında Ermenilere yardım etmek
üzere Anadolu’da görev yapmasına Osmanlı hükümetince izin verilen
kuruluş, Amerika’nın İtilaf devletleri yanında savaşa girmesine rağmen
Osmanlı İmparatorluğuna savaş ilan etmemesi sayesinde özellikle 1.
Dünya Savaşı yıllarında Anadolu ve Arap yarımadasında yoğun faali-
yetler yürütmüştür. Near East Relief’in kuruluş öyküsünün ve faaliyet-
lerinin anlatıldığı kitapta oldukça bol ve etkileyici görsel malzemeye de
yer verilmiştir.
d.
Robert L. Daniel, American Philanthropy in the Near East, 1820-1960.
Athens, Ohio, Ohio University Press, 1970.
xiii, 322 s, bibliyografya, in-
deks,
yazarından ithaflı ve imzalı,
24 x 16 cm, şömizli bez cildinde. Ro-
bert L. Daniel (1923-1998) Amerikan misyonerlerinin ve yardım cemi-
yetlerinin Türkiye ve Ortadoğu’daki faaliyetlerini ustalıkla işlemektedir.
900
Ğ
€
390
361
[Almanlar, Sergi-i Umumi-i Osmani vesilesiyle
1863 yılında Osmanlı endüstrisi ve sanatının
fotoğrafını çekiyor]
Alexander Dorn, Die Nationale Ausstellung zu Constantinopel 1863. Be-
richt an das Kaiserlich Österreichische Ministerium für handel und Volk-
swirtschaft, Verlag von Otto Wigand, Leipzig, 1864.
xx, 172 s, ex-library
nüsha, 20.5 x 13 cm, sırtı bez kapakları karton cildinde. İstanbul’da 1863
yılında düzenlenen Sergi-i Umumi-i Osmani için Avusturya Ticaret ve
Ekonomi Bakanlığı tarafından hazırlanan bu kitap çok nadir olup müza-
yedelerimizde ilk defa görülmektedir. Kitabın 1. bölümünde serginin çok
detaylı bir programı, sergiye katılım koşulları, ürünlerin sergiye ulaştırıl-
ması, teşhir edilecek ürünlerin listesi, dağıtılacak madalyalar vb bilgiler
verilmektedir. Kitabın ana eksenini oluşturan bölümde Türkiye’nin ikti-
sadi durumu şöyle detaylanmaktadır: Tarım ve ormancılık ürünleri, iş-
lenmiş besin maddeleri, madencilik, metal işçiliği (döküm, silah, bıçak ve
kazan işçiliği, tesisatçılık, saat üretimi, mühimmat üretimi), makine sa-
nayisi (taşıt araçları, zirai araçlar vb), kuyumculuk, ipek ve yün üretimi,
kimyasal maddeler (balmumu, mürekkep, ilaç sanayi, boya sanayi, cam,
mutfak gereçleri üretimi vb), deri üretimi (çanta ve ayakkabıcılık, semer
üretimi, kürkçülük vb), erkek ve kadın giyimi ve ıtriyat malzemeleri, mo-
bilyacılık, savaş sanayi ile ilgili araç ve gereçler, güzel sanatlar (hat sa-
natı, resim, gravür, fotoğraf sanatları, matbaacılık, ciltçilik vb).
500
Ğ
€
215
362
[Cumhuriyetin hemen sonrasının bir Türkiye
analizi]
J[ohn]. A[lfred]. Spender, the Changing East, Cassell, London, 1926
(1.
baskı). 256 s, künye sayfasının yanıda tam sayfa
Kemal Pasha
fotoğrafı,
22 x 14 cm, bez cildinde. Değişen Doğu, değişen Türkiye, İstanbul, An-
kara. J. A. Spender’in (1862-1942)
Westminster Gazette
’nin editörü idi.
1. Dünya Savaşı sonrası değişen doğu üzerine yazılar içeren kitap met-
ni önce bu gazetede tefrika şeklinde yayınlanmıştır. Spender Türkiye’yi
1925 kışında ve 1926 baharında ziyaret etmiş, Türkiye ve Mustafa Kemal
Paşa’nın amacını, yani Türkiye’nin geçirmekte olduğu siyasal ve sosyal
değişiklikleri açıklayan yazılar yazmıştır. Özellikle Musul probleminin
Türkiye ile İngiltere arasında görüşüldüğü bir dönemde Spender’in yeni
Türkiye’ye olumlu yaklaşımı ve yapılan değişiklikleri onaylayan tavrı
ile o günlerde sıkça muhafazakar basın tarafından gündeme getirilen
Türkiye’nin Bolşevikleşeceği yolundaki görüşlere katılmaması dikkat çe-
kicidir. Bunun yanında Spender özellikle Mustafa Kemal Paşa’nın eko-
nomi politikasını ve Ankara’nın başkent yapılmasını yazılarında defalar-
ca eleştirmiştir. Spender Türkiye’den sonra Mısır ve Hindistan’ın değişen
siyasal çehresini ele almıştır.
250
Ğ
€
110