c.
Wladimir R. Zaloziecky, Die Sophienkirche in Konstantinopel und ihre
Stellung in der Geschichte der Abendländischen Architektur. Città del
Vaticano, Roma, Freiburg im Breisgau, 1936.
viii, 271 s. metin içinde 37
resim, metin dışında kitabın sonunda 24 tam sayfa planş, 27 x 18 cm,
bez cildinde. Wladimir R. Zaloziecky (1896-1959) Doğu Avrupa ve Bizans
sanat tarihi konusunda uzmandır. Bu kitap Aya Sofya üzerine yapılmış
en kapsamlı çalışmalardan biridir. 1929 yılında İstanbul ve Anadolu’da
yapılan bir araştırma seyahati sonucunda toplanan veriler ışığında yazılan
bu eserde, Aya Sofya’nın batı mimarlık tarihindeki yeri araştırılmaktadır.
Batı ve Doğu Roma mimarilerinin, erken Hıristiyanlık dönemi ve Bizans
mimari üsluplarının Aya Sofya’nın iç ve dış mimari özelliklerine yansıma-
ları tartışılmakta ve Aya Sofya’da uygulanan mimari ve teknik çözümlerin
karşılaştırmalı analizleri yapılamaktadır. Aya Sofya’nın süslemelerinin de
Batı sanatı tarihi açısından değerlendirildiği eserde özellikle sütun baş-
lıkları karşılaştırmalı bir şekilde ele alınmakta, bu başlıkların üzerlerinde
bulunan taş işçilerinin markaları üzerinde durulmaktadır.
2.250
Ğ
€
980
305
[Nasreddin Hoca fıkraları üzerine çok zengin bir
koleksiyon (6 kitap)]
a.
Nasreddin Hoca, Les Plaisanteries de Nars-Eddin-Hodja. Türkçe’den
çeviren: J. A. Decourdemanche. Paris, Ernest Leroux, Librairie de la
Société Asiatique de Paris de l’Ecole des Langues Orientales Vivantes,
et des Sociétés de Calcutta, de New-Haven (Etats-Unis), de Shanghaï
(Chine), Paris, 1876.
108 s, 16.8 x 10.7 cm, sırtı deri kapakları karton cil-
dinde. 126 Nasreddin Hoca fıkrası. Kitabı çeviren Jean-Adolphe Decour-
demanche (1844-1916) Fransız oryantalistdir. Kitaplarında Osman-Bey,
Osman-Bey Kibrizli-Zadé, Major, Kibrizli-Zadé, Major Osman-Bey, Vla-
dimir Andrejevich ve Frederick Millingen gibi müstear isimler kullanmış-
tır.
Les Femmes en Turquie
,
Grammaire du Tchingané, ou Langue des
Bohémiens errants
,
Les Imams et les Derviches: Pratiques, Superstitions
et Mœurs des Turcs
gibi başka kitapları ve Türkçe’den çevirileri vardır.
b.
Mehemed Tewfik, Die Schwänke des Naßr=ed=din und Buadem, Mit
Genehmigung des Verlegers aus dem türkischen übersetzt und stellen-
weise erläutert, von Dr. E. Müllen-
dorff, Leipzig, Druck und Verlag
von Philipp Reclam jun. [c. 1890],
93, [1] s, 14 x 9 cm, karton cildin-
de. Edebiyat tarihimizde ‘Çaylak
Tevfik’ olarak bilinen Mehmed
Tevfik’den (1843-1892) Almanca
Nasreddin Hoca fıkraları.
c.
S. V. Bedickian, Turkish Gems or
the Tales of my Childhood. Being
the funny sayings and doings of
Nassr-ed-din- Hodja, the Turkish
Æsop, Alleghany, 1896.
99 s, 18 x
12.5 cm, kağıt kapağında. İlk defa
görülen bir kitaptır.
d.
Henry D. Barnham (tercüme
eden), Tales of Nasr-ed-din Khoja,
Nisbet & Co. Ltd., London, 1923
.
255, [1] s, metin dışında kuşe ba-
ğıda basılmış 8 resim, 19 x 13 cm,
şömizli kağıt kapağında.
e.
Gertrud Hetzel (derleyen), Ein Heiliger, der kein Heiliger war
Schwänke aus dem Leben des Chodscha Nasr-ed-din, Missiondhand
lung und Verlag, Potsdam, 1931.
32 s. metin içinde 8 resim, 23 x 15.
cm, kağıt kapağında.
f.
Grace Barton McLaren, Tales of the Hoja, The Haven Press, New York
1948.
92 s, 23.5 x 15 cm, bez cildinde.
1.000
Ğ
€
435
306
[Türk ve Arap masalları koleksiyonu (11 kitap)]
a.
[Heinrich Friedrich] von Diez, Der Neuentdeckte Oghzische Cyklo
verglichen mit dem Homerischen, in Commission der Buchhandlung de
Hallischen Waisenhauses, Halle und Berlin, 1815.
61 s, 22 x 13 cm, der
cildinde. Müzayedeye sunduğumuz eserde Doğu edebiyatlarına mera
sarmış bir Alman diplomatı olan Heinrich Friedrich von Diez (1751-1817
Dede Korkut Kitabı’nın içindeki Tepegöz hikâyesini bulup bunun önemi
ni kavrayarak bilim dünyasına tanıtmaktadır. Homeros’un Odysseus’und
yer alan bir canavar figürü olan Kyklop Poliyphemos ile Tepegöz ilk def
bu eserde eşleştirilir, yazarın bu karşılaştırma sonucunda ortaya attığ
teze göre Kyklop Poliyphemos ve ilintili öyküsünün Doğu’nun efsâne kül
liyatından alındığı yolundadır. İki bölümden oluşan kitabın 1. bölümün
de von Diez’in incelemesi sunulmakta, 2. bölümde ise Arap harfleri ile Os
manlıca metin verilmektedir.
b.
Ignácz Kunos, Turkish Fairy Tales and Folk Tales, A. H. Bullen, London
1901.
x, [1], 275 s, metin dışında 9 elle renklendirilmiş resim, 22 x 14 cm
bez cildinde. Resimler Celia Leventus’un kaleminden çıkmıştır. R. Nisbe
Bain ise metinleri Macarca’dan İngilizce’ye çevirmiştir. Ünlü Macar Tür
kolog Kunos’un Anadolu’daki seyahatine ait izlenimler
Anatóliai Képe
(Anadolu Resimleri) (1891), Anadolu köylülerinden dinleyerek derlediğ
masallar ise
Török Népmések
(Türk Halk Masalları) (1889) başlığını taşı
yan kitaplarda yer alır. Ignácz Kunos (1862-1945) Hungaroloji ve Türkolo
ji okudu. Arminius Vambery’den Türkçe ve Osmanlıca, Jozsef Budenz’de
Uygurca ve Çağatayca öğrendi. 1885’te İstanbul’a geldi. Ahmed Vefi
Paşa Kunos’a Türkçeyi öğrenme yollarını gösterdi ve Lehce-i Osmanî il
diğer kitaplarını verdi. Mekteb-i Sultani’de Abdurrahman Şeref’in Türk ta
rihi, Mehmed Zihni Efendi’nin Arapça, Muallim Naci’nin edebiyat dersleri
ni takip eden, bunlardan başka Farsça derslerine de devam eden Kunos, ü
defa Anadolu’da giderek özellikle Bursa, Eskişehir, Ankara, Kütahya, İzmir
Aydın, Konya, Samsun ve Trabzon’da çeşitli ağızlar üzerine incelemeler
de bulundu. 2. Abdülhamid’ten Mecîdî ve İmtiyaz nişanı aldı. Gerek Türk
çe yayımlanmış eserleri gerekse verdiği konferanslar dolayısıyla Türkiye’d
çok iyi tanınan Kunos uzun hayatı boyunca yüzlerce mâni, türkü, ninni
bilmece vb. toplayarak Anadolu’daki zengin halk edebiyatının varlığını or
taya koymuştur. Türk masallarının zenginliğini ve önemini fark edip il
derlemeyi yapan ve Dünya’ya tanıtılmasını sağlayan kişidir.
c.
Allan Ramsay ve Francis McCullagh, Tales from Turkey, Simpkin
Marshall, Hamilton, Kent & Co. Ltd., London, [1914].
xlii, [1], 281, [1
s, 42 levha, 26 x 19 cm, deri cildinde. Kitaptaki levhalar gravür faksi
milerleri, çizimler ve özgün fotoğraflardan oluşmaktadır. Kitabın uzu
önsözü ise Francis McCullagh tarafından kaleme alınmıştır. Çizimler is
Rus sanatçı M. Veniamin Pavlovich Biélkin’in elinden çıkmıştır. Gravür
ler ise ünlü Thomas Allom’a aittir. Allan Ramsay başarılarından ötür
çeşitli Osmanlı madalya ve nişanlarıyla taltif edilmiş İstanbul doğuml
bir İskoçyalıdır. Babası Abdülmecid döneminde Kasımpaşa Tersanesind
görevli bir uzmandı. Ramsay, uzun yıllar
Régie
’de (Tütün İdaresi) yöne
ticilik yapmıştır. Kitap, Türkçe’ye tam manası ile hakim olan Ramsay’ı
305a