g.
Émile Sageret, un Pelerinage en Orient au Lendemain de la Révolution
Jeune-Turque. Editions Spes, Paris, 1923.
viii, 304, [2] s, 22.7 x 14 cm,
kağıt kapağında. Marsilya, Atina, İstanbul, Yafa, Kudüs, Galile, Mısır,
Malta, Napoli. Nadir bir seyahatnamedir.
h.
Abbé É[mile]. Wetterlé, En Syrie avec le Général Gouraud, Ernest
Flammarion, Paris, 1924.
vii, [11-] 248 s, metin içinde 1 harita, metin
dışında 12 siyah beyaz fotoğraf, 18 x 11.5 cm, bez cildinde. Bir rahip
olan yazar, öğretmenler, tüccarlar, ziraatçiler, ticaret odası temsilcile-
ri turistik kuruluşların delegeleri ve büyük gazetelerin muhabirlerinden
oluşan ticarî amaçlı bir heyetle Suriye’ye gider. Yolculuk İtalya, Yunanis-
tan, Türkiye yolundan yapılır ve dönüş Mısır üzerinden yapılır. Bu yolcu-
luğun anılarının konu edildiği kitap, Clair-Guyot’nun çektiği fotoğraf-
larla zenginleştirilmiştir. İstanbul ve özellikle İzmir’in konu edildiği bö-
lümlerde, Kurtuluş Savaşı’ndan çıkmış Türkiye’nin tanıklığı yapılmakta,
Anadolu’nun en zengin kenti olan İzmir’in yanmış, harabe haline gelmiş
görüntüsü anlatılmaktadır. Rahip Watterle, İzmir’den kaçan Yunanlılar’ı
anlatırken, Türk kuvvetlerinin gayet düzgün davrandıklarını, kimseyi öl-
dürmediklerini söylemekte, ama tabii ki kenti terketmek için çıkan kar-
gaşada ölenlerin olduğunu ifade etmektedir. Bir günce şeklinde ka-
leme alınan eserin büyük bölümü Türkiye ile ilgilidir. Osmanlı-Yunan
Savaşı’nın da kısaca ele alındığı kitap, resimleri ile birlikte bir Kurtuluş
Savaşı sonrası belgeseli niteliğindedir.
2.200
Ğ
€
960
299
[Yönlerini Ortadoğu’ya çeviren ilk fotoğrafçılar]
Nissan N. Perez, Focus East: Early Photography in the Near East (1839-
1885). Harry N. Abrams, New York, 1988.
256 s, baştan sonra fotoğraflı,
31 x 24 cm, şömizli bez cildinde. Bu kitapta fotoğraf sanatının icadından
1885’e kadar Ortadoğu’ya gelen fotoğraf sanatçılarının listesi, özellikle-
ri, kullandıkları teknikler, ziyaret ettikleri yerler ve konu ile alakalı daha
birçok bilgiye yer verilmektedir. Fotoğraf tarihimiz için önemli bir refe-
rens kitabıdır.
175
Ğ
€
75
300
[Balkan ülkeleri ve Osmanlılar]
B[ernard]. Granville Baker, the Passing of the Turkish Empire in Europe, Se-
eley, Service and Co. Ltd., London, 1913.
335 s, 16 s. yayıncının ilanı, metin
dışında 34 levha, 23 x 15 cm, bez cildinde. Balkan Savaşı’nı ve bu savaşın
acılarını birinci elden yansıtan bir eserdir. Granville Baker (1870-1957), Bal-
kan Savaşı sırasında çökmekte olan Osmanlı İmparatorluğu’nu ziyaret eder.
Almanya, Polonya, Romanya üzerinden İstanbul’a gelen yazar, bu eserinde
tarihe göndermeler yaparak Balkan Savaşı’nının bir panoramasını çizmek-
tedir. Eserinde imparatorluğun sıkıntılarını, Balkan Savaşı mültecilerini,
gazilerini, Osmanlı bahriyesini, ordusunu ve yaralıların durumunu inceler.
Kitabın diğer bölümlerinde Türklerin kökenlerini, edebiyatını, İstanbul’da-
ki camileri ve eski eserleri anlatır. Baker, Osmanlı devletinin kuruluşundan
Balkan Savaşına dek Osmanlı tarihini ele aldıktan sonra, yeni bağımsızlığa
kavuşmuş bir Balkan devleti olan Yunanlıları tanıtır. Kökenlerini, Osman-
lı egemenliği altındaki durumlarını, kiliselerini, ticaret hayatlarını inceler.
Eserinde diğer Balkan halklarını ve Ermenileri de konu eden Baker, savaşın
bitmesi üzerine ülkesine döner. Son bölümde, Osmanlı İmparatorluğu’nun
son durumu ve halkın savaş hakkındaki düşüncelerine yer verilir.
400
Ğ
€
175
301
[Yeme-içme kültürü ile ilgili ilginç 9 kitap]
a.
J. Fisk Allen, A Practical Treatise on the Culture and Treatment of the
Grape Vine: Embracing its History, with Directions for its Treatment, in
the United States of America, in the Open Air, and under Glass Structu-
resi with or without Artificial Heat, C. M. Saxton, New York, 1857
(ge-
nişletilmiş ve güncellenmiş 3. baskı). xvii, [20-] 330, 6 s. yayıncı ilanı,
metin içinde şekiller, 19.5 x 13 cm, bez cildinde. Üzüm asmalarının kül-
türü ve tedavileri üzerine pratik bir inceleme, kapalı alanlarda üzüm ye-
tiştirilmesi konusunda detaylı bir rehber. Aynı zamanda Avrupa ve Ame-
rikan üzüm çeşitlerinin geniş özeti ile Massachusetts’ten Florida’ya ka-
dar olan üzüm yetiştiricilerinin detaylı bağcılık deneyimleri.
b.
Anatolia College Cook Book, Salonica Greece, Boston, tarihsiz [c.
1940].
95 s, 22 x 15.5 cm, spiral cildinde. Anadolu Kolej’inden yemek
tarifleri kitabı… Anadolu’da açılan Amerikan eğitim kurumları arasın-
da önemli bir yere sahip olan Anadolu Koleji, İstanbul Hasköy’de faa-
liyete başlamış, misyoner faaliyetleri için daha emin ve verimli olması
düşüncesiyle 1865 yılında Merzifon’a taşınmıştır. 1883 yılında Amas-
ya, Tokat, Sivas, Yozgat ve Kayseri’de bulunan orta dereceli misyoner
okullarına öğretmen yetiştirmek maksadıyla Anatolia College adı al-
tında bir yüksekokula dönüştürülmüştür. Merzifon’daki Anadolu Ko-
leji, Millî Mücadele sonrası Ağustos 1921’de kapatılmıştır. Kapanan
okul, daha sonra Selanik yakınında aynı adla yeniden açmıştır. Eli-
mizdeki kitap, kolejin Selanik döneminde derlenen yemek tariflerini
içermektedir. Katkıda bulunanların kendi el yazılarıyla yazılmış olma-
sı, pilâki, hünkarbeğendi ve musakka gibi Anadolu kökenli yemek ta-
riflerini içermesi bakımından gayet enteresan, enteresan olduğu ka-
dar da nadir bir kitaptır.
c.
Allan Ross MacDougall, And the Greeks. A Book of Hellenic Recipes
and Culinary Lore Collected, Edited and Arranged by -, Near East Fo-
undation, New York, 1942.
xii, 109 s, 19 x 13 cm, bez cildinde. Kökle-
ri Anadolu’ya uzanan Ege’nin öte yakasının yemek kültürü. Meal Balls,
Smyrna Style (İzmir köfte),
Bourekakia
,
Constantinople Pilaff
,
Ravani
,
Kourabiedes
,
Baklava
ve daha birçok yemek ve tatlının tarifi. Kitabın
sonunda 16. yüzyıldan başlayarak Yunan yemek kültürünü yazan batı-
lı seyyahların eserlerinden alıntılara yer veren ilginç bir bölüme yer ve-
rilmiştir.
d.
George Mardikian, Dinner at Omar Khayyam’s, The Viking Press, New
York, 1944.
ix, 150 s, 21.5 x 14.5 cm, şömizli bez cildinde. 1940’lı yılların
San Fransisco’sunda Türk ve Ermeni mutfağından lezzetler sunan ünlü
bir restoran olan Ömer Hayyam’ın Ermeni ahçısından denemeye değer
yemek tarifleri.
e.
Robin Howe & Pauline Espir, Sultan’s Pleasure and Other Turkish Re-
cipes, A. A. Wyn, New York, 1953.
152 s, resimli, 22 x 14 cm, şömizli
bez cildinde. Yazarların Türkiye’de bulundukları sırada bizzat topladık-
ları 220 adet Türk yemeği tarifi. Mezeler, çorbalar, balıklar, et yemek-
leri, kümes ve av eti yemekleri, pilavlar, sebze yemekleri, yumurtalı ye-
mekler, salçalar, börekler, tatlı ve pastalar, sütlü tatlılar ve dondurma-
lar, komposto, reçel ve şuruplar ve diğerleri (lokum, badem ezmesi, hel-
valar, kahve, boza ve vişne likörü)
f.
Irfan Orga, Cooking the Middle East Way, Spring Books, London,
1962.
256 s, 20.5 x 13.5 cm, şömizli bez cildinde. Türkiye, Suriye, Filistin,
Lübnan, Mısır, İran ve Kıbrıs mutfaklarından derlenmiş her biri birbirin-
den ilginç yemek tarifleri: Beyaz şaraplı karpuz çorbası,
ekshi kaymak-
li patlijan
, mandalinali hindi, Bursa salatası, Rum Baba tatlısı ve daha
yüzlerce ilginç tarif.