ciltlerinde. Nicholas Iorga (1871-1940) Romanyalı bir tarihçi, üniversite
profesörü, oyun yazarı, şair ve politikacıdır. Nicolea Jorga Romanya’nın
gelmiş geçmiş en büyük tarihçisi sayıldığı gibi, eserleri çeşitli dillerde,
Almanya, Fransa İtalya ve ABD’de defalarca basılmış, dünyaca tanın-
mış bir tarihçidir. Almanca beş ciltlik Osmanlı İmparatorluğu tarihi
(1300-1912), daha önce yazılmış belli başlı genel Osmanlı tarihleri (J.
von Hammer ve J. W. Zinkeisen) yanında yeni ve kapsamlı bir yaklaşı-
mı temsil eder. Herşeyden önce Jorga’nın Osmanlı tarihi, önyargılardan
oldukça kurtulmuş, belgelerin tanıklığına öncelik veren ciddi bir tarih-
çinin eseridir. Jorga’ya göre Osmanlı tarihi, Dünya tarihinin parlak bir
bölümünü temsil eder. Jorga’nın şimdiye dek kullanılmamış kaynaklara
dayanan Osmanlı tarihinin orijinalliği, Türkiye’de hemen takdir edilmiş,
ancak Türkçe’ye çevrilmesi gecikmiştir. Soruları ortaya koyan, yaratıcı
bir tarihçi olarak Jorga’nın özelliğini en iyi Gh. Bratianu şu sözlerle ifade
etmiştir:
“Jorga’nın yazdığı her satır bir fikir tohumu taşır; araştırılacak
problemler ortaya atar ve okuyanda ilgi uyandırır; bunlar olmadan hiç-
bir tarih eseri canlı bir bilim dalı olamaz, ölü bir söz olarak kalır.”
1.250
Ğ
€
545
224
[Osmanlı tarihi ile alakalı Almanca eserler
(16 kitap)]
a.
Fr[iedrich]. v[on]. Hellwald ve L[ouis]. C[onstantin]. Beck, Die Heutige
Türkei. Schilderung von Land und Leuten des Osmanischen Reiches vor
und nach dem Kriege 1877/78, Verlag von Spamer, Leipzig, 1878.
2 cilt
birarada: viii, 478 s, metin içinde 120 resim, 5 levha, 1 katlanır harita;
viii, 496 s, metin içinde 100 resim, 5 levha, 1 katlanır harita, 22 x 14.5
cm, bez cildinde. 1. cilt “Das Osmanische Reich in Europa”, 2. cilt ise “Die
Asiatische Türkei und Arabien” altbaşlığını taşımaktadır.
Otto Spamer’s
Illustrierte Bibliothek der Länder und Völkerkunde
dizisinin Türkiye ki
tabıdır. Friedrich von Hellwald (1842-1892) ile Louis Constantin Beck’i
hazırladığı kitap Osmanlı İmparatorluğu’nu oluşturan ülkeleri ayrı baş
lıklar altında ele almaktadır.
b.
J. Pohler, Oesterreichs Türkenkrieg 1663-1664. Druck der Hofbuch
druckerei von Trowitzsch, Frankfurt a. O., 1879.
22, xiii s, 1 katlanır ha
rita, 25 x 20 cm, kağıt kapağında.
c.
Rudolf Lindau, Türkische Geschichten, F. Fontane, Berlin, 1897.
[2]
488 s, 19 x 13 cm,
yazarından ithaflı ve imzalı,
bez cildinde.
d.
Josef Koetschet, Osman Pascha. der Letzte Grosse Wesier Bosniens
und seine Nachfolger. Hinterlassene Aufzeichnungen von Med. Dr. Jo
sef Koetschet. Veröffentlicht von Jur. Dr. Georg Grassl. Sarajewo, Danie
A. Kajon, 1909.
ii, 87 s, 16 x 23.5 cm, kağıt kapağında. Kitap, Osmanlı’nı
son Bosna valileri olan Şerif Osman Paşa (1860-1869), Safvet Paş
(1869-1871), Afif Paşa (1871), Mehmet Asım Paşa (1871-1872), Mus
tafa Asım Paşa (1872-1873) ve Mehmet Akif Paşa’yı (1873-1874) kon
olarak almaktadır.
e.
Heinrich Bals, Die Türken und ihre Kriege gegen die Christen. Fü
die Jugend und das Volk bearbeitet, G. J. Manz, Regensburg, 1910.
15
s, metin içinde 16 fotoğraf veya resim, 20 x 13 cm, sırtı bez kapak
ları karton kapağında. Bu küçük ama kapsamlı kitaba Osmanlı tarihi
Avrupa’daki Osmanlı fetihleri, Türklerin âdetleri, başkent İstanbul’u
özellikleri gibi pekçok farklı konu sığdırılmıştır.
Geschichtliche Jugend
und Volksbibliothek
dizisinin 28. cildi olarak yayınlanmıştır.
f.
Rudolf Zabel, Im Kampfe um Konstantinopel und die Wirtschaftlic
he Lage der Türkei Während des Weltkrieges. Auf Gallipoli / Un der Dar
danellen / In Anatolien / Kleinasien und Mesopotamien / In der Levan
te, Theod. Thomas Verlag, Leipzig, 1916.
166, [2] s, 12 tam sayfa, 46 ya
rım sayfa ve 39 muhtelif boyutta resim, 26 x 18 cm, bez cildinde. Os
manlı İmparatorluğu’nun 1. Dünya Savaşı sırasındaki ekonomik durum
gözönüne alınarak İstanbul için verilen savaş. Çanakkale’deki deniz v
kara savaşları, Türkiye ile ilgili ekonomik değerlendirmeler, İstanbul’u
ekonomik ve jeopolitik önemi, Türkiye’ye ekonomik ambargo, İstanbu
ve yakın çevresi, Türkiye’deki Alman okulları, Türkiye’deki demiryolla
rı, Anadolu’nun mülkiyet dağılımı gibi başlıklar altında toplanan kita
Osmanlı İmparatorluğu’nun emperyalist devletler tarafından neden v
nasıl bölüşüleceği üzerine ilginç bilgilerle doludur.
g.
Franz Carl Endres, Die Türkei. Bilder und Skizzen von Land und Volk
C. H. Beck’sche Verlagsbuchhandlung Oskar Beck, München, 1916.
x
[1], 301 s, [6] s. yayıncının ilanı, 1 fotoğraf, 21 x 15 cm, bez cildin
de. Frans Carl Enders 1912-1915 yılları arasında Osmanlı ordusun
da görev yapmış, Balkan Savaşı’nda bulunmuş ve 1. Dünya Savaşı sı
rasında askerî eğitmen olarak çalışmış bir Alman subayıdır. Osmanl
İmparatorluğu’nun Almanya ile müttefik olduğu dönemde yayımlanmı
olan ayrıntılı bir araştırmadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun o dönemdek
siyasî, iktisadî, kültürel ve demografik yapısı üzerine tespit ve değerlen
dirmeler içermektedir. Özellikle imparatorluğun çok çeşitli etnik ve din
unsurlardan oluşan demografik yapısı ve bu yapının toplum yaşamın
etkileri ayrı başlıklar halinde ele alınmaktadır.
h.
Otto Eberhard, Aus der Neuen Türkei, Bücherei des Christlichen Bere
ins im Nördlichen Deutschland, 1917.
172 s, 18.5 x 12.5 cm, kağıt kapa
ğında. Künye sayfasının önünde kitabın dağıtımı için
polisten izin alın
mıştır
şeklinde ilginç bir etiket bulunmaktadır. 5 bölümden oluşan ki
tabın 1. bölümünde Türkiye’nin dış siyaseti, 2. bölümünde Türkiye’ni
İslam’a bakışı, 3. bölümünde Türkiye’nin eğitim sistemi, 4. bölümünd
sosyal yaşamda kadınların yeri, 5. bölümünde ise ekonomik hayat an
latılmaktadır.
223a
223b